BLOG

Citaat uit ‘Sterker dan ooit’ van Brené Brown:
“ Als kind ontdekten we allerlei manieren om onszelf te beschermen tegen kwetsbaarheid, om te voorkomen dat we gekwetst, gekleineerd en teleurgesteld werden. We trokken een wapenuitrusting aan; we gebruikten onze gedachten, emoties en ons gedrag als wapens en leerden hoe we ons uit de voeten of zelfs onzichtbaar konden maken. Nu we volwassen zijn, beseffen we dat we ons om een moedig, zinvol en verbonden leven te leiden – om te zijn wie we zo graag willen zijn – juist weer kwetsbaar moeten opstellen. De moed om ons kwetsbaar op te stellen betekent dat we de wapenuitrusting afleggen die we gebruiken om onszelf te beschermen, de wapens neerleggen die we inzetten om anderen op afstand te houden en de uitdaging aangaan en onszelf laten zien.”

Bovenstaand citaat beschrijft wat ik vaak tegenkom en herken binnen organisaties. Mensen die de wapenuitrusting aantrekken ter bescherming en voor zelfbehoud. Het is niet vreemd dat men dit doet, het biedt ogenschijnlijk zekerheid. Men kiest voor wat men gewend is te doen en is hiermee in de veronderstelling de regie en controle te hebben. Men gaat voor bekend gevangenschap, omdat de angst voor onbekende vrijheid groter is.

De inzet van wapenuitrustingen binnen een team heeft een destructief effect op samenwerking. Het haalt de creativiteit, vitaliteit en zingeving uit mensen en de teamprestatie naar beneden. Persoonlijk leiderschap verandert in persoonlijk lijderschap. Men zet zichzelf gevangen en verliest energie. En…, voordat men zelf wakker wordt, wordt men wakker geschud door bijvoorbeeld baanverlies, een burn-out of bore-out.

Het aantrekken van de wapenuitrusting kent verschillende verschijningsvormen waaronder:

• een extreme mate van dienstbaarheid waarbij men alles oppakt en aanpakt (ten koste van zichzelf);
• onverschilligheid (doen alsof het allemaal niets uitmaakt);
• verharding (zichzelf afsluiten en ‘erbuiten’ zetten);
• over alles grappig doen en weglachen;
• het voeren van gesprekken op het eenzijdige niveau van taken en inhoud.

Uiteraard vraagt het voeren van het échte gesprek en het uittrekken van de wapenuitrusting om een voedingsbodem waarin dit kan en gestimuleerd wordt. Dat mensen spreken vanuit hun hart en zichzelf écht kunnen laten zien. Dat men de bereidheid heeft elkaar te ontmoeten en te helpen. Het bewustzijn dat voor ‘vrede’ en ontwikkeling geen ‘wapens’ nodig zijn en dat ook klanten voelen als er ‘wapens’ in het spel zijn. Dat dit misschien voor de korte termijn geen probleem lijkt te zijn, maar op lange termijn geen stand houdt. Het haalt het leven uit mensen en slaat de ziel van de organisatie dood.

Het vraagt om bereidheid, moed, gelijkwaardigheid en onderling vertrouwen (veiligheid) om dit pad op te gaan en het geloof dat het voor ieder individu, de organisatie als geheel en klanten van grote waarde is. Mijn ervaring leert dat het kan en dat er begrip, betrokkenheid en verbondenheid uit ontstaat.

Mocht jij ervan overtuigd zijn dat gevangenschap in jouw werkomgeving de enige optie is, dan is misschien het moment aangebroken jezelf in de spiegel aan te kijken en te bevrijden.

Wil je creativiteit en bezieling in plaats van reactiviteit in jouw organisatie en ben je bereid hiervoor wérkelijk in gesprek te gaan? Neem contact met me op.

Renate O’Prinsen